Kompresjoterapia w obrzęku limfatycznym

W skład kompleksowej terapii obrzęku limfatycznego wchodzić powinien drenaż limfatyczny, kinezyterapia i pielęgnacja skóry, a także protokół Mobiderm. Polega on na noszeniu

opatrunków uciskowych, które zwiększają ruchliwość tkanek podskórnych objętych obrzękiem, co daje efekt taki, jak w trakcie manualnego drenażu limfatycznego.

Obrzęk limfatyczny (chłonny) to proces nagromadzenia się wysokobiałkowego płynu (chłonki lub inaczej limfy) w przestrzeni tkankowej (w tkance podskórnej i skórze) i naczyniach chłonnych. Zawiera on komórki odpornościowe, ulegające apoptozie (czyli zaprogramowanej śmierci) czy śródbłonkowe, a także produkty metaboliczne. W efekcie tego długotrwałego procesu dochodzi najczęściej do postępującego włóknienia tkanek i odkładania kolagenu.

Zaburzenie pracy układu limfatycznego, które polega na upośledzeniu odpływu chłonnego, może prowadzić również do kolonizacji tkanek objętych obrzękiem, przez mikroorganizmy penetrujące skórę i w efekcie powodować rozwój procesu zapalnego.

Niewydolność dynamiczna układu limfatycznego polega na braku możliwości (zbyt małej wydajności) odprowadzenia nadmiernej ilości płynu, przez sprawnie działający układ naczyń limfatycznych. Natomiast z niewydolnością mechaniczną mamy do czynienia przy pierwotnym lub wtórnym uszkodzeniu naczyń limfatycznych, a tym samym przy zaburzeniu, upośledzeniu lub całkowitym zamknięciu odpływu chłonki.

Kompresjoterapia w obrzęku limfatycznym

Kompresjoterapia, czyli wykorzystanie kontrolowanego ucisku, ma bezpośredni wpływ głównie na hydrostatyczne ciśnienie śródtkankowe, nie oddziałuje natomiast na ciśnienie onkotyczne (czyli ciśnienie osmotyczne koloidów białkowych). Dlatego po przerwaniu, bądź zakończeniu, kompresji dojść może szybko do nawrotu obrzęku.

Ze względu na to uwarunkowanie, a także na trwały, nieodwracalny i przewlekły charakter zmian w układzie limfatycznym, które wywołują obrzęk limfatyczny, należy mieć świadomość, że prowadzenie terapii będzie konieczne do końca życia.

opatrunki uciskowe 

Etap I - faza profilaktyki

Pierwszy etap terapii uciskiem nazywany jest etapem profilaktyki. Jest jedynym momentem, w terapii obrzęku limfatycznego, w którym można, w sposób odpowiedzialny, zastosować standardowe, gotowe wyroby uciskowe.

Etap II - faza redukcji

Zwany również fazą redukcji, polega na użyciu metody Mobiderm, którą stosuje warszawskie Centrum Kompresjoterapii. Etap ten odnosi się do terapii obrzęków limfatycznych III, IV i V stopnia. Początkiem rozpoczęcia terapii jest właściwe określenie stadium rozwoju obrzęku, od którego zależy zastosowanie odpowiedniej dawki ucisku, która wyrażona jest w mmHg lub kPa, a tym samym skuteczność terapii.

Gotowy opatrunek uciskowy, w tym protokole, składa się zwykle z jednego Mobidermu, dwóch dwuwarstwowych bandaży nieelastycznych i jednego bandaża kompresyjnego. Zarówno wielkość bloczków Mobiderm, które uwięzione są w medycznej włókninie, jak i gęstość pianki, z której są wykonane, zostały dobrane tak, by przy właściwym ucisku wywierały najlepsze oddziaływanie na trudne i nieodwracalne obrzęki.

Do precyzyjnego dozowania ucisku wykorzystuje się kalibrowane bandaże kompresyjne, które posiadają opatentowane znaczniki. Pozwalają one na stałą kontrolę siły naciągu bandaża, która ma wpływ na ciśnienie, wywierane przez bandaż na kończynę.

Etap III - faza stabilizacji

Ostatni etap leczenia obrzęku limfatycznego, za pomocą kompresjoterapii, zwany jest fazą stabilizacji. Pacjent stosuje w ciągu nocy, a także w trakcie snu w ciągu dnia, odzież kompresyjną na miarę (rękawy z mitenką, pończochy i podkolanówki), która posiada wbudowany Mobiderm. Specjalnie dobrany do warunków snu poziom kompresji sprawia, że aktywna walka z obrzękiem, kontynuowana jest również w tej fazie, dzięki czemu następuje utrwalenie efektów uzyskanych w fazie redukcji.

Dzięki metodzie Mobiderm, stosowanej przez Centrum Kompresjoterapii, skróceniu ulega czas potrzebny na redukcję obrzęku podczas bandażowania, a także poprawia się komfort pacjenta w trakcie noszenia opatrunku uciskowego. Dzięki temu stanowi ona swoisty przełom i zarazem postęp w dziedzinie leczenia obrzęków.